Súdwest-Fryslân

De laatste tijd is de massale bijensterfte nogal eens in het nieuws. Reden voor de SP om eens te gaan kijken bij Romee van der Zee in Tersoal. Zij doet onderzoek naar het sterk afnemende aantal bijen.

Stel je eens voor alle bermen in onze gemeente 1 bloemenzee tot laat in de herfst , weilanden  die niet na de lente saai groen zijn maar waar verschillende bloeiende planten en kruiden het groen verlevendigen, waar insecten vrolijk zoemen waar de vogels weer op af komen. Waar de bij wel bij vaart. Een droombeeld? Zo moeilijk zou het niet te realiseren zijn, koeien grazen graag in dat soort land door de verscheidenheid aan grassen en kruiden krijgt hun melk een meerwaarde aan goede vetten en eiwitten. De wortels van klavers en luzerne achtingen maken de kleigrond losser en brengen stikstof in zodat er minder kunstmest gebruikt hoeft te worden. Positief voor de bio-diversiteit en de productie!

Dit droombeeld is misschien wel de oplossing van een groot probleem. Zeer recent in het nieuws was te horen dat In Nederland en vele andere landen is de bij sterk in aantal is teruggelopen. De bij en andere bestuivers zijn cruciaal voor natuur en landbouw. Een ineenstorting van de bijenstand kan grote en onomkeerbare gevolgen hebben voor de biodiversiteit en de voedsel- en fruitproductie. De bijenstand is een goede indicator voor de algehele ecologische gezondheid.

Voor de SP een indicator om op onderzoek uit te gaan. Wat zijn de oorzaken en wat kan de gemeente er aan doen om de bijenstand weer te verhogen? Om antwoorden te vinden op deze vraag ging de partij op bezoek bij Romee van der Zee in Tersoal. Zij doet onderzoek naar de bijensterfte. Dit is een internationaal onderzoek en wordt gesubsidieerd door de overheid.

Oorzaken

Volgens Romee is er niet één oorzaak van de bijensterfte maar zijn er verschillende factoren die daaraan ten grondslag liggen. Als eerste het feit dat de gangbare landbouw steeds intensiever wordt en meer en meer bestaat uit monocultuur, waardoor de biodiversiteit verdwijnt. Er zijn verschillende soorten landbouwgif waaronder, neonicotinoïden en glysofaat allen slecht voor bijen. Er heersen verschillende virussen waar bijen aan sterven en het doorfokken van bijen, wat imkers  doen om een hogere productie, meer volken en een vriendelijkere bij te krijgen. Dit alles lijkt er voor te zorgen dat er een vermindering in de weerstand van bijenvolken is ontstaan wat veel van de sterfte verklaart. En de vermindering in weerstand zorgt ook dat  de Varroa mijt veel sterfte kan veroorzaken wat niet zou gebeuren bij gezonde sterke bijen.

Op Texel is nog een originele populatie van de Europese landbij te vinden, ook wel de zwarte bij genoemd. Onder deze soort komt er veel minder wintersterfte voor dan bij andere soorten. De zwarte bij is dan ook helemaal geëvolueerd om in ons klimaat te overleven. Het fokken met andere rassen lijkt het overlevingsvermogen van bijenvolken te verminderen.

Een belangrijke oorzaak van de bijensterfte is ook de lage overlevingskans in de winter door een tekort aan voedselaanbod.

Later maaien helpt de bij de winter door

Als gemeente kunnen wij niet veel veranderen aan het fokbeleid. Het is aan de imkers om de juiste keuzes te maken. Gemeentes kunnen wel iets doen om de bij sterker en met meer weerstand de winter door te helpen. De eerste helft van het jaar staat bij de bij in het teken van de voortplanting en alle energie gaat daar in zitten. Deze bijen leven ongeveer 6 weken, daarna moet de bij zich winterklaar maken. De bij moet net als veel zoogdieren de hele winter interen op zijn vet en de honingvoorraad in de korf.

Door ons huidige maaibeleid en het eenzijdig zaaien van de bermen kan de bij vanaf augustus weinig voeding vinden. Juist vanaf die periode zou de bij vet moeten gaan opslaan. Een grotere diversiteit aan bloeiende planten in de bermen en later maaien geeft de bij een beter weerstand om zo de winter te overleven.

Aanplantingsbeleid

Ook in dorpen en steden kan de gemeente veel doen aan een bij-vriendelijke omgeving: bijvoorbeeld door bij de aanleg van plantsoenen en het planten van nieuwe bomen bekeken wordt of er bij-vriendelijke bloemen, struiken en bomen kunnen komen. Ook braakliggende terreinen kunnen, mits geschikt, ingezaaid worden met bij–vriendelijke bloemen. Niet alleen nuttig maar ook een leuke manier om het dorp op te fleuren.

Ons voorstel

De SP zal er bij de gemeente op gaan aandringen zich meer bij-vriendelijk te handelen. Concreet stelt zij drie maatregelen voor die direct overgenomen kunnen worden: 1) een Laat maaibeleid. 2) een Bij-vriendelijk plantbeleid en ecologisch groenbeheer en 3) een verbod op gebruik neonicotinoïden en glysofaat met een actief beleid voor het gebruik van milieuvriendelijke onkruidbestrijding en bij-vriendelijke gewasbescherming.

Daarnaast zal de SP blijven proberen boeren over te halen te experimenteren met iets anders dan plofgras. Voor een duurzame landbouw en ecologisch gezonde productie. Voor een stukje realisatie van ons droombeeld.

Carla van der Hoek  SP Súdwestfryslân